KALEJDOSKOP 07-08/2025
NOWY NUMER. Opowiadanie za pomocą serii następujących po sobie obrazów to jeden z najbardziej pierwotnych sposobów zapisu ludzkiego doświadczenia, wyrażania emocji, utrwalania przekazu dla potomnych, kreowania historii, które uczą albo bawią. W tej archetypicznej formie narracji tkwi korzeniami komiks – nowożytny już gatunek sztuki pogranicza. Nie jest to malarstwo, ani literatura, a nowe zjawisko, które czerpie z obydwu dziedzin i doświadczenia te przekształca na swoje potrzeby.
TEMAT NUMERU: DYMEK HISTORII
Nigdy nie było lepiej [TEMAT NUMERU]
Piotr KASIŃSKI
Polski komiks ma ponadstuletnią tradycję. Jednak to dwie ostatnie dekady bez wątpienia są najlepszym czasem w jego historii. W porównaniu z XX i początkiem XXI wieku mamy obecnie w Polsce największą liczbę twórców, wydawców, ogromną różnorodność publikowanych komiksów oraz coraz więcej Polaków z powodzeniem robiących kariery za granicą. A Łódź należy do miejsc, które doskonale wpisują się w to, co w polskim komiksie progresywne i najlepsze.
Komiks – bezpieczne miejsce [TEMAT NUMERU]
Z Katarzyną WITERSCHEIM rozmawia Piotr KASIŃSKI
– W Polsce mamy mnóstwo tytułów dla dzieci, są też świetne pozycje dla dorosłych. A gdzie tytuły dla nastolatków, a szczególnie dziewcząt? Od lat dwutysięcznych są to głównie mangi. Żadne rodzime tytuły, żadni zachodni superbohaterowie, ale mangi – mówi Katarzyna Witerscheim, mieszkająca w Łodzi twórczyni komiksów i ilustracji.
Historia z dymkiem [TEMAT NUMERU]
Z Tomaszem TOMASZEWSKIM rozmawia Aleksandra TALAGA-NOWACKA
Zaczęło się od ufoludka narysowanego na zaproszeniu na pierwsze spotkanie kółka miłośników fantastyki w łódzkim liceum plastycznym, trochę później były już ilustracyjne debiuty członków kółka w kultowej „Fantastyce”, parę lat potem – organizowany we współpracy z Łódzkim Domem Kultury ogólnopolski konwent w Łodzi, z którego wyrósł potężny Międzynarodowy Festiwal Komiksu i Gier w Łodzi. Stowarzyszenie Twórców „Contur”, z którym wiążą się te wszystkie aktywności, obchodzi 40-lecie. Członkiem „Conturu” od samego początku jest Tomasz Tomaszewski, autor rysunków i scenariuszy do komiksów.
Poza tym
Retroperspektywy w formie [ROZMOWY]
Z Małgorzatą LIPCZYŃSKĄ i Tomaszem RODOWICZEM rozmawia Bogdan SOBIESZEK
– Cały czas modyfikujemy formułę festiwalu i naszych działań teatralnych, poszukujemy form umożliwiających odnalezienie nowego, żywego kontaktu z widzem. Różnorodność chcemy wprowadzić jako zasadę, żeby pokazywać najbardziej odmienne formy języka teatralnego, performatywnego i muzycznego. Chcielibyśmy pójść w różnorodność form. To szansa na spotkanie bardzo ciekawych zjawisk i twórców, którzy szukają nowego języka komunikowania się z widzem – mówią Małgorzata Lipczyńska i Tomasz Rodowicz, przedstawiciele zespołu programowo-produkcyjnego Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Retroperspektywy, który w dniach 21–31 sierpnia odbędzie się w Fabryce Sztuki w Łodzi.
Sztuka konkretna [Z HISTORII]
Gustaw ROMANOWSKI
W tym roku mija 55 lat od ważnej artystycznej manifestacji, jaką była pierwsza publiczna wystawa grupy twórczej Konkret. Siedmioro jej założycieli, asystentów z Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych (dzisiejszej Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego), jesienią 1969 r. doszło do wniosku, że życiem artystycznym Łodzi zanadto rządzi rutyna.
DODATEK – „ŁÓDZKIE INSPIRUJE”
„Kalejdoskop” niezmiennie stara się dostrzegać ciekawe działania kulturalne w regionie. W dodatku „Łódzkie inspiruje” przyglądamy się wybranym miejscom oraz związanym z nimi inicjatywom. I zaskakują nas swoim bogactwem – tyle się dzieje. W tym numerze zabieramy czytelników do Skierniewic…
Spis treści
7
Festiwal koncertów niepowtarzalnych.
Magdalena Sasin
16
Humanista vs. AI.
Łukasz Barys
17
Bezkonkluzyjnie.
Andrzej Poniedzielski
20
Nigdy nie było lepiej.
Piotr Kasiński
24
Komiks – bezpieczne miejsce.
Rozmowa z Katarzyną Witerscheim
28
Historia z dymkiem.
Rozmowa z Tomaszem Tomaszewskim
32
Widzę tylko wiatr.
Łukasz Maciejewski
33
Galeria Kalejdoskopu
– 40 lat stowarzyszenia „Contur”
38
Retroperspektywy w formie.
Rozmowa z Tomaszem Rodowiczem i Małgorzatą Lipczyńską
42
Rytuał przyjścia.
Piotr Grobliński
44
Wspólnota drogi.
Joanna Królikowska
46
Droga do bycia człowiekiem.
Magdalena Sasin
49
Bracia z krainy końca.
Piotr Grobliński
52
Ma serce do detali.
Mieczysław Kuźmicki
56
Sztuka konkretna.
Gustaw Romanowski
59
Portrecista owadów.
Bogumił Makowski
62
Krzyki świata, szepty muzyki.
Dariusz Bilski
64
Rozmowa (de)liryczna.
Pienisty
65–78
Dodatek „Łódzkie inspiruje” – Skierniewice
79
Kalendarium
Na okładce: Katarzyna Witerscheim, autoportret
„Kalejdoskop” 07–08/2025 do kupienia od 30 VI w punktach Garmond-Press i Kolportera oraz w salonach empik w całym województwie łódzkim, a od 27 VI – w recepcji Łódzkiego Domu Kultury przy ul. Dowborczyków 18 (II piętro biurowca).
A także w prenumeracie redakcyjnej.
„Kalejdoskop” 07–08/2025 jest dostępny także jako e-book na Virtualo.pl.
Nigdy nie było lepiej [TEMAT NUMERU]
Piotr KASIŃSKI
Polski komiks ma ponadstuletnią tradycję. Jednak to dwie ostatnie dekady bez wątpienia są najlepszym czasem w jego historii. W porównaniu z XX i początkiem XXI wieku mamy obecnie w Polsce największą liczbę twórców, wydawców, ogromną różnorodność publikowanych komiksów oraz coraz więcej Polaków z powodzeniem robiących kariery za granicą. A Łódź należy do miejsc, które doskonale wpisują się w to, co w polskim komiksie progresywne i najlepsze.
Komiks – bezpieczne miejsce [TEMAT NUMERU]
Z Katarzyną WITERSCHEIM rozmawia Piotr KASIŃSKI
– W Polsce mamy mnóstwo tytułów dla dzieci, są też świetne pozycje dla dorosłych. A gdzie tytuły dla nastolatków, a szczególnie dziewcząt? Od lat dwutysięcznych są to głównie mangi. Żadne rodzime tytuły, żadni zachodni superbohaterowie, ale mangi – mówi Katarzyna Witerscheim, mieszkająca w Łodzi twórczyni komiksów i ilustracji.
Historia z dymkiem [TEMAT NUMERU]
Z Tomaszem TOMASZEWSKIM rozmawia Aleksandra TALAGA-NOWACKA
Zaczęło się od ufoludka narysowanego na zaproszeniu na pierwsze spotkanie kółka miłośników fantastyki w łódzkim liceum plastycznym, trochę później były już ilustracyjne debiuty członków kółka w kultowej „Fantastyce”, parę lat potem – organizowany we współpracy z Łódzkim Domem Kultury ogólnopolski konwent w Łodzi, z którego wyrósł potężny Międzynarodowy Festiwal Komiksu i Gier w Łodzi. Stowarzyszenie Twórców „Contur”, z którym wiążą się te wszystkie aktywności, obchodzi 40-lecie. Członkiem „Conturu” od samego początku jest Tomasz Tomaszewski, autor rysunków i scenariuszy do komiksów.
Poza tym
Retroperspektywy w formie [ROZMOWY]
Z Małgorzatą LIPCZYŃSKĄ i Tomaszem RODOWICZEM rozmawia Bogdan SOBIESZEK
– Cały czas modyfikujemy formułę festiwalu i naszych działań teatralnych, poszukujemy form umożliwiających odnalezienie nowego, żywego kontaktu z widzem. Różnorodność chcemy wprowadzić jako zasadę, żeby pokazywać najbardziej odmienne formy języka teatralnego, performatywnego i muzycznego. Chcielibyśmy pójść w różnorodność form. To szansa na spotkanie bardzo ciekawych zjawisk i twórców, którzy szukają nowego języka komunikowania się z widzem – mówią Małgorzata Lipczyńska i Tomasz Rodowicz, przedstawiciele zespołu programowo-produkcyjnego Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Retroperspektywy, który w dniach 21–31 sierpnia odbędzie się w Fabryce Sztuki w Łodzi.
Sztuka konkretna [Z HISTORII]
Gustaw ROMANOWSKI
W tym roku mija 55 lat od ważnej artystycznej manifestacji, jaką była pierwsza publiczna wystawa grupy twórczej Konkret. Siedmioro jej założycieli, asystentów z Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych (dzisiejszej Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego), jesienią 1969 r. doszło do wniosku, że życiem artystycznym Łodzi zanadto rządzi rutyna.
DODATEK – „ŁÓDZKIE INSPIRUJE”
„Kalejdoskop” niezmiennie stara się dostrzegać ciekawe działania kulturalne w regionie. W dodatku „Łódzkie inspiruje” przyglądamy się wybranym miejscom oraz związanym z nimi inicjatywom. I zaskakują nas swoim bogactwem – tyle się dzieje. W tym numerze zabieramy czytelników do Skierniewic…
Spis treści
7
Festiwal koncertów niepowtarzalnych.
Magdalena Sasin
16
Humanista vs. AI.
Łukasz Barys
17
Bezkonkluzyjnie.
Andrzej Poniedzielski
20
Nigdy nie było lepiej.
Piotr Kasiński
24
Komiks – bezpieczne miejsce.
Rozmowa z Katarzyną Witerscheim
28
Historia z dymkiem.
Rozmowa z Tomaszem Tomaszewskim
32
Widzę tylko wiatr.
Łukasz Maciejewski
33
Galeria Kalejdoskopu
– 40 lat stowarzyszenia „Contur”
38
Retroperspektywy w formie.
Rozmowa z Tomaszem Rodowiczem i Małgorzatą Lipczyńską
42
Rytuał przyjścia.
Piotr Grobliński
44
Wspólnota drogi.
Joanna Królikowska
46
Droga do bycia człowiekiem.
Magdalena Sasin
49
Bracia z krainy końca.
Piotr Grobliński
52
Ma serce do detali.
Mieczysław Kuźmicki
56
Sztuka konkretna.
Gustaw Romanowski
59
Portrecista owadów.
Bogumił Makowski
62
Krzyki świata, szepty muzyki.
Dariusz Bilski
64
Rozmowa (de)liryczna.
Pienisty
65–78
Dodatek „Łódzkie inspiruje” – Skierniewice
79
Kalendarium
Na okładce: Katarzyna Witerscheim, autoportret
„Kalejdoskop” 07–08/2025 do kupienia od 30 VI w punktach Garmond-Press i Kolportera oraz w salonach empik w całym województwie łódzkim, a od 27 VI – w recepcji Łódzkiego Domu Kultury przy ul. Dowborczyków 18 (II piętro biurowca).
A także w prenumeracie redakcyjnej.
„Kalejdoskop” 07–08/2025 jest dostępny także jako e-book na Virtualo.pl.
